Solunum hastalıkları; ağız, burun, gırtlak, yutak, trakea ve akciğer gibi solunum sistemi yapılarını etkileyebilen hastalıklardır.
Her yaştan insana ulaşabilirler ve çoğu durumda yaşam tarzı ve hava kalitesiyle ilişkilendirilirler. Yani, örneğin vücudun kirletici maddelere, kimyasallara, sigaralara ve hatta virüsler, mantarlar veya bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlara maruz kalması.
Sürelerine bağlı olarak solunum yolu hastalıkları şu şekilde sınıflandırılır:
- Akut: hızlı başlangıçlı, üç aydan kısa süren ve kısa süreli tedavi;
- Kronik: Yavaş yavaş başlarlar, üç aydan fazla sürer ve çoğu zaman uzun süre ilaç kullanmak gerekir.
Bazı insanlar, astım gibi dış nedenlere ek olarak genetik olabilen kronik bir solunum hastalığı ile doğabilir. Akut solunum yolu hastalıkları daha çok solunum sistemi enfeksiyonlarından kaynaklanır.
Başlıca kronik solunum hastalıkları
Kronik solunum hastalıkları genellikle akciğer yapılarını etkiler ve daha uzun süreli bazı iltihaplanma türleriyle bağlantılı olabilir. Sigara içenler, hava ve toz kirliliğine daha fazla maruz kalan ve bu tür hastalıklara yakalanma riskine alerjisi olan kişilerdir.
Başlıca kronik solunum yolu hastalıkları şunlardır:
1. Kronik rinit
Kronik rinit, bazı durumlarda hayvan kılı, polen, küf veya toza alerjiden kaynaklanan ve alerjik rinit olarak bilinen burun içinin iltihaplanmasıdır. Bununla birlikte, rinit ayrıca çevre kirliliği, iklimdeki hızlı değişiklikler, duygusal stres, aşırı burun tıkanıklığı giderici kullanımı veya baharatlı yiyeceklerin tüketilmesinden de kaynaklanabilir ve bu durumlarda kronik alerjik olmayan rinit olarak bilinir.
Hapşırma, kuru öksürük, burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve hatta baş ağrısı gibi kronik alerjik ve alerjik olmayan rinit semptomları temelde aynıdır. Kronik rinit bir alerji nedeniyle ortaya çıktığında burun, gözler ve boğazda kaşıntı çok yaygındır.
Ne yapmalı: Teşhisi doğrulamak ve esas olarak antihistaminikler ve burun spreyi kullanımına dayanan uygun tedaviye başlamak için bir kulak burun boğaz uzmanına görünmelisiniz. Bazı durumlarda, doktor ameliyat önerebilir, ancak bu nadirdir ve genellikle diğer tedaviler artık etkili olmadığında belirtilir.
Kronik alerjik ve alerjik olmayan burun iltihabından muzdarip kişilerin sigara dumanı ile temastan kaçınması, halı ve pelüş kullanması, evi havalandırması ve temiz tutması, yatak takımlarını sık sık ve sıcak suda yıkaması önerilir. İşte rinit semptomlarını hafifletmenin diğer doğal yolları.
2. Astım
Astım erkek çocuklarda çok sık görülen bir hastalıktır ve akciğerin iç kısımlarındaki iltihaplanmaya bağlı olarak şişmeye neden olur ve bu yapılarda hava geçişini azaltır. Bu nedenle astımın ana semptomları nefes darlığı, nefes almada zorluk, balgamsız öksürük, hırıltı ve yorgunluktur.
Astımın nedeni bilinmemektedir, ancak alerjiden muzdarip olmak, astımlı bir ebeveyne sahip olmak, başka solunum yolu enfeksiyonlarına sahip olmak ve hava kirliliğine maruz kalmak astım ataklarının başlangıcı ile ilişkili olabilir.
Yapılması gerekenler: Astımın tedavisi yoktur, bu nedenle bir göğüs hastalıkları uzmanına danışmak ve bronkodilatörler, kortikosteroidler ve antienflamatuarlar gibi endike ilaçları kullanmak önemlidir. Bir fizyoterapistin yardımıyla nefes egzersizleri yapmak yardımcı olabilir. Astımlı kişilerin kendilerini astım ataklarına neden olan ürünlere mümkün olduğunca az maruz bırakmaları önerilir. Astım tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinin.
3. KOAH
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, akciğerlerdeki havanın geçişini engelleyen bir dizi akciğer hastalığıdır. En yaygın olanları:
- Pulmoner amfizem: inflamasyon, akciğerdeki hava kesesi benzeri yapıları, alveolleri tıkadığında meydana gelir;
- Kronik bronşit: Enflamasyon akciğerlere, bronşlara hava taşıyan tüpleri tıkadığında ortaya çıkar.
Sigara içen veya uzun süredir kimyasallara maruz kalan kişilerin bu tür hastalıkları geliştirme olasılığı daha yüksektir. En yaygın semptomlar, balgam ve nefes darlığı ile birlikte üç aydan uzun süredir devam eden öksürüktür.
Yapılması gerekenler: Bu hastalıkların tedavisi olmadığından, bir göğüs hastalıkları uzmanından yardım almanız önerilir, ancak semptomları kontrol etmek mümkündür. Doktor tarafından endike olabilecek bazı ilaçlar bronkodilatörler ve kortikosteroidlerdir. Ayrıca sigarayı bırakmak ve kimyasal ajanların solunmasını azaltmak bu hastalıkların daha da kötüye gitmesini engeller. KOAH'ın ne olduğunu, semptomların ne olduğunu ve ne yapılması gerektiğini daha iyi anlayın.
4. Kronik sinüzit
Kronik sinüzit, burun ve yüzdeki boş alanların on iki haftadan fazla mukus veya şişlik ile tıkanması ve tedaviden sonra bile düzelmemesi durumunda ortaya çıkar. Kronik sinüziti olan kişi yüzünde ağrı, gözde hassasiyet, burun tıkanıklığı, öksürük, ağız kokusu ve boğaz ağrısı hisseder.
Akut sinüziti tedavi eden, nazal polipleri veya sapmış septumu olan kişilerde bu tür sinüzit gelişme olasılığı daha yüksektir.
Yapılması gereken: Kulak burun boğaz uzmanı, bu tür hastalığı olan kişilere eşlik etmek için en uygun kişidir. Kronik sinüzit tedavisi, antibiyotikler, antienflamatuarlar, kortikosteroidler ve antialerjik ajanlar gibi ilaçların kullanımından oluşur. Kronik sinüzit tedavileri hakkında daha fazla bilgi edinin.
5. Tüberküloz
Tüberküloz , daha yaygın olarak Koch basili (BK) olarak bilinen Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır . Bu hastalık akciğerleri etkiler, ancak derecesine bağlı olarak böbrekler, kemikler ve kalp gibi vücuttaki diğer organları da etkileyebilir.
Genel olarak bu hastalık üç haftadan fazla süren öksürük, kanlı öksürme, nefes almada ağrı, ateş, gece terlemesi, kilo kaybı ve nefes darlığı gibi belirtilere neden olur. Bununla birlikte, bazı insanlara bakteri bulaşabilir ve hiçbir belirti olmayabilir.
Yapılması gereken: Tüberküloz tedavisi göğüs hastalıkları uzmanı tarafından belirlenir ve çeşitli antibiyotiklerin bir kombinasyonunun kullanımına dayanır. Doktor tarafından reçete edilen ilaçlar belirtildiği gibi alınmalıdır ve tedavi genellikle 6 aydan fazla sürer. Tüberküloz semptomlarını tedavi etmek için ev ilaçları hakkında daha fazla bilgi edinin.
Başlıca akut solunum yolu hastalıkları
Akut solunum yolu hastalıkları genellikle solunum sisteminin bir tür enfeksiyonuyla bağlantılıdır. Bu hastalıklar hızla ortaya çıkar ve bir doktor tarafından tedavi edilmeli ve izlenmelidir.
Akut solunum yolu hastalıklarının, kişinin sağlık durumuna bağlı olarak veya tedaviyi doğru yapmamışsa sıklıkla kronikleşebileceğini hatırlamak önemlidir. Ek olarak, çoğu solunum yolu hastalığı bulaşıcıdır, yani bir kişiden diğerine geçer.
Başlıca akut solunum yolu hastalıkları:
1. Grip
Grip, Influenza virüsünün neden olduğu bir enfeksiyondur ve yaklaşık 7 ila 10 gün sürer. Grip semptomları öksürük, baş ağrısı, ateş ve burun akıntısı olarak bilinir. Genelde kışın insanlar kalabalık yerlerde kalır, bu nedenle grip vakaları artar. Soğuk algınlığı genellikle griple karıştırılır, ancak başka bir virüs türünden kaynaklanır, grip ve soğuk arasındaki farkları daha iyi anlamak.
Ne yapmalı: Evde tedavi ile grip belirtileri çoğu zaman düzelir. Bununla birlikte, çocuklara, yaşlılara ve bağışıklığı düşük olan kişilere bir pratisyen hekim eşlik etmelidir. Grip tedavisi, semptomları gidermek, sıvı alımı ve dinlenmek için ilaç kullanımına dayanır.
Şu anda, grip olma riski daha yüksek olan kişiler için SUS tarafından gribe karşı aşılama kampanyaları yürütülmektedir, ancak özel kliniklerde de mevcuttur.
2. Farenjit
Farenjit, boğazın arka kısmında farenks olarak da bilinen bir bölgeye ulaşan virüs veya bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Farenjitin en yaygın semptomları yutulduğunda ağrı, boğazda kaşıntı ve ateştir.
Ne yapmalı: Farenjit tedavisi, bunun viral farenjit adı verilen bir virüsün veya bakteriyel farenjit olarak bilinen bakterilerden kaynaklanıp kaynaklanmadığına bağlı olacaktır. Belirtiler 1 hafta sonra devam ederse, farenjit bakteriyel ise antibiyotik önerecek bir pratisyen hekim veya kulak burun boğaz uzmanıyla görüşmek önemlidir. Viral farenjit durumunda, doktor boğaz ağrısını hafifletmek için ilaç yazabilir.
Farenjitli kişinin dinlenip bol sıvı içmesi gerektiğini unutmamak her zaman önemlidir. Boğazınızdaki ağrı ve yanmayı hafifletmek için ne yapmanız gerektiğini öğrenin.
3. Zatürree
Pnömoni, hava kesesi görevi gören pulmoner alveolleri etkileyen bir enfeksiyondur. Bu hastalık bir veya iki akciğere ulaşabilir ve virüsler, bakteriler veya mantarlardan kaynaklanır. Zatürree semptomları, özellikle çocuk veya yaşlıysanız kişiden kişiye değişebilir, ancak genel olarak yüksek ateş, nefes almak için ağrı, balgamla öksürük, titreme ve nefes darlığıdır. Diğer pnömoni semptomları için burayı kontrol edin.
Ne yapmalı: tedavi edilmezse pnömoni daha da kötüleşebileceğinden, pratisyen hekiminizi veya göğüs hastalıkları uzmanınızı görmelisiniz. Doktor, antibiyotik, antiviral veya antifungaller olabilen enfeksiyonu ortadan kaldırma işlevi olan ilaçlar yazacaktır. Ek olarak, doktor ağrıyı azaltmak ve ateşi düşürmek için bazı ilaçlar verebilir.
2 yaşın altındaki çocuklar, 65 yaşın üzerindeki yetişkinler, hastalık nedeniyle bağışıklığı düşük olan veya kemoterapi gören kişiler gibi bazı kişilerde zatürreye yakalanma riski daha yüksektir. Bu nedenle, pnömoninin ilk semptomlarının ortaya çıktığı bu durumlarda, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almak önemlidir.
4. Akut bronşit
Akut bronşit, nefes borusundan akciğerlere hava taşıyan bronş denen tüpler iltihaplandığında ortaya çıkar. Bu tip bronşit kısa sürelidir ve genellikle virüslerden kaynaklanır. Bronşit semptomları, burun akıntısı, öksürük, yorgunluk, hırıltı, sırt ağrısı ve ateş gibi benzer olduklarından, grip ve soğuk algınlığı semptomları ile karıştırılabilir.
Yapılması gereken: Akut bronşit ortalama 10 ila 15 gün sürer ve semptomlar bu süre içinde kaybolma eğilimindedir ancak komplikasyonların oluşmaması için bir pratisyen hekim veya göğüs hastalıkları uzmanı ile takip önemlidir. Semptomlar, özellikle balgam öksürüğü ve ateş gibi devam ederse doktora geri dönmek gerekir. Bronşit ilaçları hakkında daha fazla bilgi edinin.
5. Akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS)
Akut solunum sıkıntısı sendromu, akciğerlerin içindeki hava keseleri olan alveollerde sıvı birikmesi olduğunda ortaya çıkar, bu da kanda yeterli oksijen olmadığı anlamına gelir. Bu sendrom genellikle daha ileri bir aşamada başka bir akciğer hastalığından muzdarip kişilerde veya ciddi bir boğulma kazası geçirmiş, göğüs bölgesinde yaralanmalar, toksik gazların solunması durumunda ortaya çıkar.
Diğer ciddi hastalık türleri, ciddi pankreas ve kalp hastalıkları gibi ARDS'ye neden olabilir. ARDS'nin kazalar dışında genellikle çok zayıf ve hastanede yatan kişilerde ortaya çıktığını hatırlamak önemlidir. Burada çocuk ARDS'nin ne olduğunu ve nasıl tedavi edileceğini görün.
Ne yapmalı: ARDS acil bakım gerektirir ve tedavi birkaç doktor tarafından gerçekleştirilir ve bir hastane biriminde yapılmalıdır.