Karbonhidratlar veya sakkaritler olarak da bilinen karbonhidratlar, karbon, oksijen ve hidrojenden oluşan yapıya sahip moleküller olup, 1 gram karbonhidrat 4 Kcal'a karşılık geldiği için temel işlevi vücuda enerji sağlamaktır Diyetin% 50 ila 60'ı.
Karbonhidrat içeren bazı yiyecek örnekleri pirinç, yulaf, bal, şeker, patatestir ve diğerleri arasında moleküler yapılarına göre basit ve karmaşık karbonhidratlar olarak sınıflandırılabilir.
Ne için değer
Karbonhidratlar vücut için ana enerji kaynağıdır, çünkü sindirim sırasında hücrelerin enerji üretmek için tercih edilen bileşeni olan glikoz üretilir, bu molekülü ATP'ye parçalayan, vücudun düzgün çalışması için çeşitli metabolik işlemlerde kullanılır. . Glikoz, günlük olarak kullanılan 160 gramın yaklaşık 120 gramını kullanan beyin tarafından kullanılmaktadır.
Ek olarak, üretilen glikozun bir kısmı karaciğerde glikojen formunda depolanır ve uzun süreli açlık, uyanıklık veya metabolik stres gibi vücudun rezervlere ihtiyaç duyduğu durumlarda kaslarda küçük bir kısmı depolanır. , Örneğin.
Glikoz eksikliği kas kütlesi kaybına yol açtığı için karbonhidrat tüketimi de kasların korunması için önemlidir. Lif aynı zamanda, glikozda sindirilmemiş olmasına rağmen, kolesterol emilimini azalttığı, kan şekerinin korunmasına yardımcı olduğu, bağırsak hareketlerini artırdığı ve artışı desteklediği için sindirim süreci için gerekli olan bir karbonhidrat türüdür. Kabızlıktan kaçınarak dışkı hacmi.
Glikoz dışında başka bir enerji kaynağı var mı?
Evet, vücut glikoz rezervlerini kullandığında ve karbonhidrat alımı olmadığında veya alım yetersiz olduğunda, vücut enerji üretmek için vücudun yağ rezervlerini (ATP) kullanmaya başlar ve glikozu keton cisimcikleriyle değiştirir.
Karbonhidrat türleri
Karbonhidratlar karmaşıklıklarına göre şu şekilde sınıflandırılabilir:
1. Basit
Basit karbonhidratlar, bir araya geldiklerinde daha karmaşık karbonhidratlar oluşturan birimlerdir. Basit karbonhidrat örnekleri, glikoz, riboz, ksiloz, galaktoz ve fruktozdur. Karbonhidratın bir kısmını tüketirken, bu daha karmaşık molekül, daha sonra emilmek üzere monosakkaritler şeklinde bağırsağa ulaşana kadar gastrointestinal sistem seviyesinde ayrışır.
İki birim monosakkaridin birleşimi, örneğin sofra şekeri, laktoz (glukoz + galaktoz) ve maltoz (glukoz + glukoz) olan sükroz (glukoz + fruktoz) gibi disakkaritleri oluşturur. Ek olarak, 3 ila 10 birim monosakkaritlerin birleşimi oligosakkaritlere yol açar.
2. Kompleksler
Karmaşık karbonhidratlar veya polisakkaritler, doğrusal veya dallı olabilen karmaşık moleküler yapılar oluşturan 10 birimden fazla monosakarit içerenlerdir. Bazı örnekler nişasta veya glikojendir.
Karbonhidratlı yiyecekler nelerdir
Karbonhidrat bakımından zengin bazı yiyecekler, örneğin ekmek, buğday unu, kızarmış ekmek, fasulye, mercimek, nohut, arpa, yulaf, mısır nişastası, patates ve tatlı patatestir.
Fazla karbonhidrat vücutta yağ şeklinde depolanır, bu nedenle çok önemli olmalarına rağmen, kişi fazla tüketmekten kaçınmalı, günde yaklaşık 200 ila 300 gramlık bir alım tavsiye edilmeli ki bu, kilo, yaş, cinsiyet ve fiziksel egzersize göre değişir.
Daha fazla karbonhidrat içeren yiyecekleri görün.
Karbonhidrat metabolizması nasıl olur?
Karbonhidratlar, aşağıdakiler gibi çeşitli metabolik yollara müdahale eder:
- Glikoliz: vücut hücreleri için enerji elde etmek üzere glikozun oksitlendiği metabolik yoldur. Bu işlem sırasında daha fazla enerji elde etmek için diğer metabolik yollarda kullanılan ATP ve 2 piruvat molekülü oluşur;
- Glukoneogenez: Bu metabolik yolla, glikoz, karbonhidratlar dışındaki kaynaklardan üretilebilir. Bu yol, vücut, glikozun gliserol, yağ asitleri, amino asitler veya laktat yoluyla üretilebildiği uzun bir açlık döneminden geçtiğinde aktive olur;
- Glikojenoliz: Karaciğerde ve / veya kaslarda depolanan glikojenin parçalanarak glikoz oluşturduğu katabolik bir süreçtir. Bu yol, vücut kan şekerinde bir artışa ihtiyaç duyduğunda aktive olur;
- Glikogenez: Karaciğerde ve daha az oranda kaslarda depolanan, birkaç glikoz molekülünden oluşan glikojenin üretildiği metabolik bir süreçtir. Bu süreç karbonhidratlı yiyecekleri yedikten sonra gerçekleşir.
Bu metabolik yollar, organizmanın ihtiyaçlarına ve kendisini içinde bulduğu duruma bağlı olarak aktive edilir.